Unilever 1998 Annual Report Download - page 27

Unilever-groep
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening
32 Financiële instrumenten
Zoals vermeld in het Financieel overzicht op bladzijde 48 van het Unilever Jaarverslag 1998, is een uitgebreid, door de raden van bestuur goedgekeurd
financieel beleid vastgesteld betreffende het gebruik van niet-complexe financiële derivaten. Deze instrumenten worden uitsluitend gebruikt voor het
afdekken van risico’s. Het gebruik van instrumenten met hefboomwerking is niet toegestaan. De toegepaste grondslagen voor de boekhoudkundige
verwerking van deze instrumenten zijn volledig in overeenstemming met hetgeen algemeen aanvaard is. Hieronder wordt nadere informatie verstrekt
over de instrumenten die gebruikt worden voor het beheersen van rente- en valutarisico’s, alsmede over de omvang en risico’s van deze instrumenten.
Op basis van het rentebeleid worden de rentetarieven op een deel van de schulden en beleggingen vastgelegd voor perioden tot tien jaar. Dit wordt
gerealiseerd door langlopende obligaties tegen vaste rentetarieven uit te geven en gebruik te maken van verscheidene derivaten, zoals renteswaps,
valutaswaps, rentetermijncontracten, opties op swaps en rentecaps en -floors.
Aan het einde van 1998 waren de rentetarieven vastgelegd op ongeveer 72% van de verwachte schuld voor 1999 en op 50% van die voor 2000
(vergeleken met 80% voor 1998 en 74% voor 1999 eind 1997). Analoog daaraan waren de rentebaten vastgelegd op ongeveer 31% van de verwachte
liquide middelen voor 1999 en op 16% van die voor 2000 (vergeleken met 48% voor 1998 en 35% voor 1999 eind 1997). De nominale waarden van
de rentederivaten worden in de tabel hieronder vermeld. Deze nominale waarden zijn betrekkelijk hoog in verhouding tot de totale schulden en
beleggingen, aangezien bepaalde financiële instrumenten opeenvolgende aanvangs- en vervaldata hebben, terwijl zij betrekking hebben op dezelfde
onderliggende schuld in verschillende perioden. Daarnaast worden derivaten gebruikt om vaste rentetarieven op langlopende leningen om te zetten in
variabele tarieven. Hoewel de nominale bedragen de omvang van deze activiteiten weergeven, geven zij geen juist beeld van de aanzienlijk lagere
krediet- en marktrisico’s die de Groep loopt. Eind 1998 vertegenwoordigde de marktwaarde van deze rente-instrumenten een ongerealiseerde winst
van ƒ 243 miljoen (1997: ƒ 107 miljoen).
ƒ miljoen Nominale waarden
per 31 december
1998 1997
Renteswaps 11 280 14 495
Rentetermijncontracten ——
Opties op swaps, caps en floors 337 337
Totaal 11 617 14 832
Op basis van het valutabeleid van de Groep worden valutarisico’s op posities en transacties met een looptijd van maximaal één jaar in het algemeen
afgedekt. Dit wordt gerealiseerd door gebruik te maken van valutatermijncontracten en, op beperkte schaal, van valutaopties. Eind 1998
vertegenwoordigde de marktwaarde van deze instrumenten een ongerealiseerd verlies van ƒ 190 miljoen (1997: ƒ 46 miljoen).
ƒ miljoen Nominale waarden
per 31 december
1998 1997
Valutacontracten – aankoop 9 872 4 670
– verkoop 17 642 8 590
Totaal 27 514 13 260
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de marktwaarde en boekwaarde van de verschillende financiële instrumenten per 31 december.
ƒ miljoen Marktwaarde Boekwaarde
1998 1997 1998 1997
Financiële vaste activa 294 315 257 287
Effecten 10 870 8 380 10 870 8 380
Liquide middelen 12 011 11 150 12 011 11 150
Obligatieleningen en andere leningen (6 422) (6 912) (6 082) (6 637)
Bankleningen en bankschulden (4 064) (2 268) (4 064) (2 268)
Renteswaps – vorderingen 362 270 —43
– schulden (119) (163) (44) —
Rentetermijncontracten – schulden ——(3) —
Valutacontracten – vorderingen 66 127 (190) (47)
– schulden (256) (173) ——
Opties op swaps, caps en floors – schulden ————
De marktwaarde van financiële vaste activa is gebaseerd op hun beursnotering. De marktwaarde van valutatermijncontracten weerspiegelt
het ongerealiseerde resultaat bij herwaardering van de contracten tegen wisselkoersen geldend aan het eind van het jaar. De marktwaarde van
obligatieleningen en andere leningen, renteswaps, rentetermijncontracten, opties op swaps, caps en floors is geschat op basis van de netto
contante waarde van de verwachte toekomstige kasstromen die met deze instrumenten samenhangen.
27 Unilever Jaarrekening 1998